7 tips voor ontwerpend leren

Natuurnieuws
7 tips voor ontwerpend leren

De iPhone, het Senseo-apparaat en Google Glass zijn allemaal het product van creatieve ontwerpers. Het wattenstaafje, het potlood en de wasknijper idem dito. Best bijzonder hoe wij mensen de wereld om ons heen vormgeven naar eigen wensen, inzichten en mogelijkheden. Soms is een uitvinding gewoon voor de leuk of handig, andere uitvindingen verbeteren de wereld. Zo hebben de uitvinding van de boekdrukkunst en de microscoop een bijzondere impact op onze wereld gehad. Wij en zeker de toekomstige generaties worden gevraagd om wereldwijde uitdagingen aan te gaan, zoals bijvoorbeeld oplossingen te vinden voor bedreigingen van ons leefmilieu en voedseltekort. Help jij mee de toekomstige generatie hiertoe in staat te stellen?

Ontwerpend leren staat voor leren hoe je dingen kunt ontwerpen. Vaak zijn het oplossingen voor problemen, zoals ‘mijn paraplu klapt steeds als het stormt, hoe kan dat anders?’ of ‘ik zou graag een taart van 4 meter hoog willen maken, hoe doe ik dat?’ Dat betekent dat je werkt vanuit hoe-kan-dat-beter-vragen, of vanuit hoe-maak-je-dat-vragen. 

Ontwerpend leren gaat volgens een aantal stappen. Bij Biologie Plus spreken we van vijf stappen die leerlingen doorlopen:

1. Probleem verkennen – Leerlingen verkennen een technisch probleem of uitdaging. Wie bouwt bijvoorbeeld de sterkste brug van spaghetti? Definieer met de klas wat sterk is. Hoeveel auto’s moet de brug houden? Over welke afstand?
2. Ontwerpvoorstel maken – Ze bedenken en ontwerpen een oplossing voor het probleem. Welke constructie is sterker, een driehoek of een vierkant? Maak bijvoorbeeld een tekening en bouw een onderdeel van je constructie om uit te zoeken wat sterk is. 
3. Prototype maken – Dan bouwen ze de brug, het prototype, aan de hand van hun tekening.
4. Testen – Ze testen of hun prototype een goede oplossing is voor het gegeven probleem. Is de brug sterk genoeg?
5. Evalueren – Ze reflecteren op het ontwerp en bedenken wat er beter kan: welke aanpassingen aan mijn brug kan ik doen om hem nog sterker te krijgen? Wat ze dan aan het doen zijn, is opnieuw het probleem verkennen. Vandaar dat de term ontwerpcyclus vaak wordt gebruikt.

Zeven tips voor ontwerpend leren
Ontwerpend leren kan iedere leerkracht met zijn of haar klas. Jij kan het ook! Ik heb hier een zevental tips om rekening mee te houden:

1. Als je leerlingen aan de slag zet met ontwerpen, zie je vaak dat ze direct gaan bouwen en knutselen. Schrik niet, dat hoort erbij! Wat hier gebeurt is dat ze versneld de ontwerpcyclus doorlopen. Vaak meerdere malen, omdat het niet direct lukt. Moedig deze eerste experimenteerfase aan.
2. Neem meerdere lessen de tijd om met de ontwerpcyclus aan de slag te gaan. De eerste les gaat vaak al op aan het snelle uitproberen (zie tip 1). 
3. Stel vragen! Net als bij onderzoekend leren help je leerlingen verder door de juiste vragen te stellen. Welk onderdeel werkt niet? Wat kun je bedenken om het wel te laten werken?
4. Print de ontwerpcyclus uit en hang hem op in de klas. Laat leerlingen zelf benoemen in welke stap van de cyclus ze nu bezig zijn. Het zal een aantal ontwerpcycli duren voordat dit gesneden koek voor ze is.
5. Laat leerlingen feedback geven op elkaars ontwerp. En laat ze onderling uitwisselen wat er wel en niet goed ging en wat er nog beter kan. Dit kun je herhalen.
6. Wees je ervan bewust dat tijdens de ontwerpcyclus de onderzoekcyclus doorlopen wordt. Immers, de leerlingen gaan onderzoeken óf hun ontwerp werkt en waar eventuele problemen liggen.
7. Creëer ruimte voor demonstraties en/of wedstrijden voor de uiteindelijke ontwerpen. Let op dat het bij ontwerpend leren gaat om het proces van ontwerpen, niet alleen om het eindresultaat.

Wat is jouw gouden tip voor andere leerkrachten die aan de slag gaan met ontwerpend leren? Deel hem op mijn blogsite!

Creatieve groet,
Karianne 

PS. Deel dit artikel met jouw Facebook vrienden en -fans, LinkedIn contacten, Twittervolgers via de share knoppen hieronder, zodat ook de mensen in jouw netwerk hiervan profiteren.

Foto: White House Science Fair, NASA HQ PHOTO

foto Karianne Djoyoadhiningrat-Hol door
Karianne Djoyoadhiningrat-Hol